Kategori: Makaleler

Kan Parası Hukuki mi? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Hukuk Yolculuğu Bazı kavramlar vardır ki, sadece bir kelime olmaktan çok daha fazlasıdır. “Kan parası” da onlardan biri… Kimi için adaletin yerini bulmasıdır, kimi içinse adaletin satın alınması. Tarihten bugüne birçok toplumda var olmuş bu uygulama, hem etik hem de hukuki açıdan tartışmaların odağında yer alır. Peki kan parası gerçekten hukuki midir? Küresel hukuk sistemleri bu meseleye nasıl yaklaşır? Türkiye’de durum nedir? Gelin, bu çok katmanlı konuyu birlikte ele alalım. — Kan Parası Nedir? Kısa Bir Tanım “Kan parası” kısaca, bir kişinin ölümüne neden olan tarafın, mağdurun yakınlarına maddi tazminat ödemesidir.…

Satureja Hortensis Ne Demek? Toplumsal Yapılar ve Cinsiyet Rollerine Dair Sosyolojik Bir Analiz Toplumsal Yapıların ve Bireylerin Etkileşimini Anlamaya Çalışan Bir Araştırmacının Samimi Girişi Bir araştırmacı olarak, her kelime, her terim, toplumsal yapılar ve bireysel davranışlarla ilgili ipuçları taşır. Günlük hayatta kullandığımız kelimelerin bazen ne kadar derin anlamlar barındırdığını gözlemlemek, oldukça ilginç bir süreçtir. “Satureja Hortensis” terimi de ilk bakışta sadece bir bitki ismi gibi görünse de, aslında insanların doğayla kurduğu ilişkiyi, kültürel pratikleri ve toplumsal normları anlamamıza yardımcı olabilir. Bu bitki, halk arasında kekik olarak bilinir ve tarihsel süreçlerde, kadınların toplumsal rollerinden erkeklerin işlevlerine kadar birçok farklı boyutta önemli…

Rölativist Yaklaşım Ne Demek? Gücün, Hakikatin ve Yorumun Siyaseti Bir siyaset bilimci olarak yıllardır şu soruya takılıp kalırım: “Hakikat kimin elinde?” Devletin mi, toplumun mu, yoksa bireyin mi? Bu sorunun cevabı, aslında modern siyaset biliminin en çetrefilli kavramlarından biri olan rölativist yaklaşımta gizlidir. Çünkü rölativizm, tek bir mutlak hakikat olmadığını; her şeyin bağlama, kültüre ve güce göre değiştiğini söyler. — Rölativist Yaklaşımın Temel Anlamı Rölativist yaklaşım, felsefeden doğup siyaset biliminin damarlarına işlemiş bir düşünce biçimidir. Kısaca, doğrunun, ahlakın ve bilginin evrensel değil; göreceli olduğunu savunur. Yani bir toplumda “doğru” olan şey, başka bir toplumda “yanlış” olabilir. Bu, siyaset alanında “hakikat”in…

Neden Kunduracı Göğsü Denmiş? Tarihsel Bir Bakışla Bedensel Bir Terimin Hikâyesi Bir tarihçi olarak, insanın kendi bedenine verdiği isimlerin, o bedenle olan kültürel ilişkisinin aynası olduğunu düşünürüm. Her tıbbi terim, sadece bir hastalığı değil, aynı zamanda bir dönemin yaşam koşullarını, mesleklerini ve toplumsal algılarını yansıtır. “Kunduracı göğsü” ifadesi de işte bu türden bir mirastır — hem tıbbi hem tarihsel bir kavram, hem de emeğin beden üzerindeki izlerinin sessiz tanığıdır. — 1. Kunduracı Göğsü Nedir? Tıbbın Tanımıyla Başlayalım Tıpta “kunduracı göğsü” (pectus excavatum), göğüs kafesinin içe doğru çökük olduğu bir iskelet bozukluğuna verilen isimdir. Sternum adı verilen göğüs kemiği, doğuştan veya…

Bir Ekonomistin Gözünden: “Maymuncuk Kilitli Kapıyı Açar mı?” Sorusunun Ekonomik Anatomisi Bir ekonomist olarak her zaman kaynakların sınırlı, ihtiyaçların ise sonsuz olduğunu düşünerek işe başlarım. Bu durum yalnızca üretim ya da tüketim kararlarında değil, hayatın en basit metaforlarında da kendini gösterir. “Maymuncuk kilitli kapıyı açar mı?” sorusu da aslında bu çerçevede derin bir ekonomik anlam taşır. Çünkü bazen ekonomi, bir kilit gibi karmaşık bir yapıdır; her kilit, doğru anahtarı bekler ama bazıları maymuncukla da açılabilir. İşte o “maymuncuk”, piyasa dinamiklerinde fırsat, inovasyon ya da kriz anlarında kullanılan alternatif stratejidir. Maymuncuk Ekonomisi: Alternatif Çözümlerin Değeri Kaynakların Sınırlılığı ve Yaratıcılığın Ekonomisi Ekonomi,…

Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Ekonomik Derinliği: Güdül Üzerine Bir Düşünce Ekonomi, her zaman bir seçim bilimi olmuştur. Kıt kaynaklarla sonsuz ihtiyaçları karşılama çabası, hem bireysel hem toplumsal düzeyde sürekli bir denge arayışını gerektirir. Ankara’nın batısında yer alan Güdül, bu ekonomik gerçekliğin mikro bir yansıması gibidir. Doğal kaynakları, iklim koşulları ve üretim alışkanlıklarıyla, sınırlı bir coğrafyada doğru kararların nasıl büyük ekonomik farklar yaratabileceğini gösterir. Peki, Güdül’de ne yetişir? Bu sorunun yanıtı sadece tarımsal bir merak değil, aynı zamanda bölgesel kalkınma, piyasa dinamikleri ve sürdürülebilir refah üzerine bir ekonomik analizdir. Güdül’ün Doğal Sermayesi: Toprak, Su ve İklim Dengesi Güdül’ün ekonomisi, doğanın sunduğu…

Jason Statham Kel mi? Sorunun Kendisi Üzerine Sert Bir Eleştiri Peşin söyleyeyim: “Jason Statham kel mi?” diye sorup tartışmayı buradan başlatmak tembelliğe kaçıyor. Çünkü mesele, birkaç saç telinin varlığı-yokluğu değil; sinema endüstrisinin erkeksi imajı nasıl paketlediği ve bizim bu paketi sorgulamadan tüketmemiz. Evet, Statham yıllardır tıraşlı/çok kısa saçlı görünüyor, erkek tipi saç dökülmesi bariz. Ama bu tek cümlelik “evet” ya da “hayır”, onun etrafında kurulan mitolojiyi, pazarlama dilini ve izleyicinin güç algısını açıklamıyor. Benim derdim tam da bu: sorunun yüzeyde bıraktığı izlenimi parçalamak. Evet: Jason Statham’ın saç çizgisi yıllardır geride ve çoğu projede başını tamamen tıraşlıyor. Hayır: Bu durum onu…

Gözlemin Özellikleri Nedir? İnsan Zihninin Sessiz Tanığına Psikolojik Bir Yolculuk Bir psikolog olarak insan davranışlarının ardındaki sessiz sahneleri izlemek, çoğu zaman bir laboratuvarın ötesinde bir deneyimdir. Gözlem, yalnızca dış dünyayı değil, aynı zamanda gözlemcinin kendi iç evrenini de açığa çıkarır. Çünkü her bakış, bir seçmedir; her fark ediş, bir anlam üretir. Gözlemin özellikleri dediğimizde, aslında insan zihninin dikkat, algı, empati ve önyargı gibi unsurlarla ördüğü bir farkındalık ağından söz ederiz. Bu yazıda gözlemi, bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji perspektiflerinden inceleyeceğiz. Gözlem: Bilginin İlk Kıvılcımı Gözlem, insanın çevresini anlamlandırma sürecinin ilk adımıdır. Bilişsel psikoloji açısından gözlem, dikkat, algı ve hafıza süreçlerinin…

Görüntüleme Teknikeri Ne İş Yapar? Edebiyatın Işığında Görmenin Sanatı Bir edebiyatçının gözünden baktığımızda, dünya yalnızca kelimelerle değil, görülerle de kurulur. Her sözcük bir imge, her imge bir görüntüdür. Bu nedenle “görmek” edebiyatta da, tıpta da aynı özlemin peşindedir: hakikati açığa çıkarma. İşte Görüntüleme Teknikeri tam da bu arayışın modern temsilcisidir — bir tür “gözün yazarı”, görünmeyeni görünür kılan sessiz anlatıcı. Gözün Kalemi: Görüntüleme Teknikerinin Anlamı Bir Görüntüleme Teknikeri, tıp alanında hastalıkların teşhisinde kullanılan radyolojik görüntüleme cihazlarını (röntgen, MR, ultrason vb.) çalıştıran, analiz eden ve bu görüntüler üzerinden doktorlara veri sağlayan sağlık profesyonelidir. Ancak bu tanım, bir edebiyatçının ruhuna hitap etmez.…

Gez Kanatlan Kimin? Mizahın, Stratejinin ve Empatinin Buluştuğu Uçuş Noktası Gülümseyerek Başlayalım Diyelim ki bir gün sabah yürüyüşüne çıktınız ve gökyüzünde süzülen kuşlara bakarken aklınızda şu deli sorular belirdi: “Gez kanatlan kimin?” Kimse sormazken siz sordunuz… Çünkü siz sıradan bir meraklı değilsiniz, hayata mizahla yaklaşan, ciddiyeti bile eğlenceye dönüştüren bir insansınız. Şimdi gelin bu sorunun peşine düşelim. Ama uyaralım: Bu yazıda bol bol kahkaha, hafif absürtlük ve düşündürücü benzetmeler var. Ciddiyet kapıda bırakılsın, çünkü “kanatlanmak” üzerine ciddi ciddi konuşacağız! Kısa cevap: “Gez kanatlan” ne bir kuşun, ne bir markanın ne de bir uzaylı organizasyonunun. Aslında hepimizin! Çünkü kanatlanmak, kelimenin ötesinde…