Yeni Ufuklar Yazılar

Sefo Konseri Bugün Nerede? Bir Yolculuğun Kalp Atışları Kapıyı çekerken içimden şu geçti: “Bir şehirde bir şarkıyı aramak, bazen kendini aramaktır.” Bugün Sefo’nun konserini yakalamak için yola çıktığımda, yanımda iki dost vardı: Emre ve Zeynep. Emre planlı, haritacı, “çözüm odaklı” biri; Zeynep ise kalabalığın nabzını tutan, mesajların alt tonunu duyan biri. Biri adım adım rotayı çizerken, diğeri o rotaya ruh veriyordu. Ben? İkisinin arasında, şarkının bizi nereye çağırdığını dinleyen bir anlatıcı. 12 Ekim 2025 Pazar itibarıyla Sefo için resmî olarak ilan edilmiş bir “bugün” konseri görünmüyor. Dün (11 Ekim 2025) Kahramanmaraş Expo Arena’da bir konser vardı; bugün için bilet platformlarında…

Gürültü Tanımı Nedir? Tarihin Sessizliğinden Günümüzün Kakofonisine Bir Yolculuk Giriş: Tarihçinin Kulak Verdiği Sesler Bir tarihçi olarak her zaman şunu merak ederim: geçmişte insanlar neyi duyuyordu? Savaşların gürültüsünü mü, pazar yerlerinin uğultusunu mu, yoksa içlerinde yankılanan sessizliği mi? Bugün “gürültü” dediğimiz şey, sadece bir ses fazlalığı değildir; o, zamanla birlikte biçim değiştiren bir toplumsal göstergedir. Her çağ, kendi gürültüsünü üretir — kimi zaman makine seslerinde, kimi zaman ideolojilerin bağırışında. O hâlde sormalıyız: Gürültü tanımı nedir ve bu tanım tarih boyunca nasıl değişti? Gürültünün Tanımı: Sesten Fazlası Dilbilimsel olarak “gürültü”, düzensiz, rahatsız edici, anlamsız seslerin bütünü olarak tanımlanır. Ama tarihsel olarak…

Kapora Helal mi Haram mı? Bir Sözün, Bir Paranın ve Bir Vicdanın Hikâyesi Bazı meseleler vardır ki insanı sadece aklıyla değil, kalbiyle de sınar. “Kapora helal mi haram mı?” sorusu da tam olarak öyle bir meseledir. Dışarıdan bakıldığında yalnızca bir para meselesi gibi görünür; oysa içinde güven, niyet, söz ve vicdan vardır. Gelin, bu konuyu bir fetva kitabı gibi değil, hayatın içinden bir hikâyeyle anlamaya çalışalım… Bir Evin, İki Kalbin ve Bir Sözün Hikâyesi Ali, hayattaki her adımını planlayan, çözüm odaklı bir adamdı. İş dünyasında hızlı kararlar verir, stratejik düşünür, kayıpları en aza indirmek için her zaman bir “B planı”…

1 Top Güpür Kaç Metre? Toplumun Dokusunda Kadın Emeği, Normlar ve Görünmeyen Anlamlar Bir araştırmacı olarak mahalle pazarlarının, terzilerin ya da küçük dikiş atölyelerinin arasında dolaşırken fark ettiğim bir şey var: kumaş, sadece bir malzeme değildir; bir toplumun görünmeyen hikâyelerini taşır. “1 top güpür kaç metre?” gibi basit görünen bir soru, aslında kadın emeğini, toplumsal rolleri ve kültürel üretimi anlamanın kapısını aralar. Çünkü bir toplumun kumaşı, hem somut olarak dokunur hem de soyut anlamda toplumsal ilişkilerle örülür. Güpürün Sosyolojisi: Kumaştan Daha Fazlası Güpür, sadece dantel ya da süsleme değildir; kadın emeğinin, sabrının ve estetik anlayışının sembolüdür. Bir top güpür genellikle…

Yetki Göçertme Nedir? Antropolojik Bir Bakışla Kültürden Güce Uzanan Yolculuk Kültürlerin çeşitliliğini anlamaya çalışan bir antropolog olarak her zaman şu soruya takılırım: “Güç, neden bazı ellerde yoğunlaşır ve bazen de neden paylaşılır?” İşte bu noktada karşımıza çıkan kavramlardan biri yetki göçertmedir. Sadece yönetsel bir terim değil, aynı zamanda toplumların iç dinamiklerini, kimlik yapılarını ve kültürel dengelerini anlamamıza yardımcı olan derin bir olgudur. Bu yazıda, yetki göçertme kavramını antropolojik bir çerçevede ele alarak, toplulukların gücü nasıl yeniden dağıttıklarına ve bu süreçlerin kültürel anlamlarına değineceğiz. — Yetki Göçertme Nedir? Kavramsal Bir Çerçeve Yetki göçertme, basit tanımıyla, bir kişinin ya da kurumun sahip…

Kan Parası Hukuki mi? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Hukuk Yolculuğu Bazı kavramlar vardır ki, sadece bir kelime olmaktan çok daha fazlasıdır. “Kan parası” da onlardan biri… Kimi için adaletin yerini bulmasıdır, kimi içinse adaletin satın alınması. Tarihten bugüne birçok toplumda var olmuş bu uygulama, hem etik hem de hukuki açıdan tartışmaların odağında yer alır. Peki kan parası gerçekten hukuki midir? Küresel hukuk sistemleri bu meseleye nasıl yaklaşır? Türkiye’de durum nedir? Gelin, bu çok katmanlı konuyu birlikte ele alalım. — Kan Parası Nedir? Kısa Bir Tanım “Kan parası” kısaca, bir kişinin ölümüne neden olan tarafın, mağdurun yakınlarına maddi tazminat ödemesidir.…

Satureja Hortensis Ne Demek? Toplumsal Yapılar ve Cinsiyet Rollerine Dair Sosyolojik Bir Analiz Toplumsal Yapıların ve Bireylerin Etkileşimini Anlamaya Çalışan Bir Araştırmacının Samimi Girişi Bir araştırmacı olarak, her kelime, her terim, toplumsal yapılar ve bireysel davranışlarla ilgili ipuçları taşır. Günlük hayatta kullandığımız kelimelerin bazen ne kadar derin anlamlar barındırdığını gözlemlemek, oldukça ilginç bir süreçtir. “Satureja Hortensis” terimi de ilk bakışta sadece bir bitki ismi gibi görünse de, aslında insanların doğayla kurduğu ilişkiyi, kültürel pratikleri ve toplumsal normları anlamamıza yardımcı olabilir. Bu bitki, halk arasında kekik olarak bilinir ve tarihsel süreçlerde, kadınların toplumsal rollerinden erkeklerin işlevlerine kadar birçok farklı boyutta önemli…

Rölativist Yaklaşım Ne Demek? Gücün, Hakikatin ve Yorumun Siyaseti Bir siyaset bilimci olarak yıllardır şu soruya takılıp kalırım: “Hakikat kimin elinde?” Devletin mi, toplumun mu, yoksa bireyin mi? Bu sorunun cevabı, aslında modern siyaset biliminin en çetrefilli kavramlarından biri olan rölativist yaklaşımta gizlidir. Çünkü rölativizm, tek bir mutlak hakikat olmadığını; her şeyin bağlama, kültüre ve güce göre değiştiğini söyler. — Rölativist Yaklaşımın Temel Anlamı Rölativist yaklaşım, felsefeden doğup siyaset biliminin damarlarına işlemiş bir düşünce biçimidir. Kısaca, doğrunun, ahlakın ve bilginin evrensel değil; göreceli olduğunu savunur. Yani bir toplumda “doğru” olan şey, başka bir toplumda “yanlış” olabilir. Bu, siyaset alanında “hakikat”in…

Neden Kunduracı Göğsü Denmiş? Tarihsel Bir Bakışla Bedensel Bir Terimin Hikâyesi Bir tarihçi olarak, insanın kendi bedenine verdiği isimlerin, o bedenle olan kültürel ilişkisinin aynası olduğunu düşünürüm. Her tıbbi terim, sadece bir hastalığı değil, aynı zamanda bir dönemin yaşam koşullarını, mesleklerini ve toplumsal algılarını yansıtır. “Kunduracı göğsü” ifadesi de işte bu türden bir mirastır — hem tıbbi hem tarihsel bir kavram, hem de emeğin beden üzerindeki izlerinin sessiz tanığıdır. — 1. Kunduracı Göğsü Nedir? Tıbbın Tanımıyla Başlayalım Tıpta “kunduracı göğsü” (pectus excavatum), göğüs kafesinin içe doğru çökük olduğu bir iskelet bozukluğuna verilen isimdir. Sternum adı verilen göğüs kemiği, doğuştan veya…

Bir Ekonomistin Gözünden: “Maymuncuk Kilitli Kapıyı Açar mı?” Sorusunun Ekonomik Anatomisi Bir ekonomist olarak her zaman kaynakların sınırlı, ihtiyaçların ise sonsuz olduğunu düşünerek işe başlarım. Bu durum yalnızca üretim ya da tüketim kararlarında değil, hayatın en basit metaforlarında da kendini gösterir. “Maymuncuk kilitli kapıyı açar mı?” sorusu da aslında bu çerçevede derin bir ekonomik anlam taşır. Çünkü bazen ekonomi, bir kilit gibi karmaşık bir yapıdır; her kilit, doğru anahtarı bekler ama bazıları maymuncukla da açılabilir. İşte o “maymuncuk”, piyasa dinamiklerinde fırsat, inovasyon ya da kriz anlarında kullanılan alternatif stratejidir. Maymuncuk Ekonomisi: Alternatif Çözümlerin Değeri Kaynakların Sınırlılığı ve Yaratıcılığın Ekonomisi Ekonomi,…